Màng mề gà là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với tên thuốc là Kê nội kim. Mề gà bổ đôi, bóc lấy lớp màng màu vàng phủ mặt trong của mề (cần nhẹ tay để khỏi làm rách màng), rửa sạch, phơi khô. Dược liệu là những tấm mỏng méo mó hoặc gần hình tròn, dài và rộng gần bằng nhau. Mặt ngoài màu vàng óng hoặc nâu vàng, có khi hơi màu lục, có những vết nhăn dọc, chất giòn, dễ vỡ vụn. Khi dùng rửa qua, thái miếng, sao với cát cho phồng. Có khi còn rang to lửa cho vàng đen.
Màng mề gà có vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ tỳ vị, giúp tiêu hoá, chữa các chứng đau bụng, ăn uống kém, bụng đầy trướng, khó tiêu, đại tiện lỏng, viêm ruột già, đái són.
Chữa đau dạ dày: Màng mề gà 10g, Nga truật 30g, Cam thảo 10g, tán thành bột, uống mỗi ngày 4g trước bữa ăn 30 phút.
Thuốc bổ tỳ cho trẻ em gầy còm, biếng ăn: Màng mề gà 2 cái, Hoài sơn 80g, Thần khúc 20g, Sơn tra 12g, Sa nhân 4g. Tất cả rang giòn, tán rây thành bột mịn. Mỗi lần uống 6g, ngày 2-3 lần với nước cơm hoặc nước ấm.
Chữa đầy bụng, đái rắt, đái buốt: Màng mề gà sao 60g, tán bột, mỗi lần uống 4g, ngày 2 lần với nước ấm.
Trị bệnh đườngtiêu hóa, đau bụng, khó tiêu: Gạo tẻ 100g nấu cháo; Màng mề gà 15g sao phồng, tán bột cho vào cháo, gia vị vừa đủ (muối hoặc đường). Mỗi ngày ăn 2 lần.
Chữa ho gà: Màng mề gà 10g (sao vàng thành bột), Mật ong 50g, Tỏi 10 nhánh (ép lấy nước), Mã thầy 500g (ép lấy nước). Hòa đều, đun sôi. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10ml.
Chữa sỏi đường tiết niệu: Màng mề gà 30g, Đảm tinh 10g, Sơn tra 30g. Tất cả đem tán nhỏ. Mỗi lần uống 3g với nước ấm, ngày 2 lần.
Viêm đại tràng mạn tính: Màng mề gà 10g, Bạch truật 10g. Tán bột, trộn đều. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 6g.
Trị tiêu chảy, trẻ em suy dinh dưỡng: gạo tẻ 50g nấu thành cháo; Màng mề gà 10g, Hoài sơn 30g, sao vàng tán bột, trộn đều, mỗi lần cho 5g bột vào cháo; ngày ăn 1-2 lần, ăn liền trong 5-7 ngày.
Chữa viêm loét, cam răng ( thuốc dùng ngoài): Màng mề gà đốt tồn tính, tán bột, hoà với dầu vừng, bôi.
DS. Đặng Văn Nam
