Cây Lý đen

Đăng bởi Nguyễn Vân Anh vào lúc 16/10/2018

Nhiều người nhất là những người sành ăn biết đến cây này vì quả mọng rất thơm ngon. Cả cây Lý đen đều tiết ra mùi thơm đặc biệt. CTQ xin giới thiệu tóm tắt một số kết quả nghiên cứu và thực nghiệm trong nhiều năm của các nước trồng cây này.

Cây Lý đen hoặc cây Lý đen chua, cây Lý đỏ tên khoa học là Ribes nigrum thuộc họ Riberiaceae, là loại cây nhỡ, cao tới 2 mét, mọc khắp nơi ở các vùng khí hậu ôn hoà
Cây Lý đen rất giàu vitamin C (có 1.600 đến 2.000mg vitamin C trong 1 kg quả), vitamin P hay Niacin, Rutin và vitamin J (hay C2).
Thường sẽ bị rối loạn chuyển hoá các cơ quan tiêu hoá, hệ thống thần kinh và da nếu thiếu Niacin. Hội chứng lâm sàng gọi là bệnh pellagra. Nhu cầu Niacin hàng ngày: 13 – 16 mg đối với nam, 10 – 12 mg cho nữ. Hệ vi khuẩn hoạt động sẽ cung cấp Niacin cho cơ thể nhưng không đáp ứng được đủ yêu cầu. Nước quả cây Lý đen, Lý chua là nguồn Niacin thiên nhiên rất tốt cho cơ thể.
Hàm lượng Kali trong quả Lý đen (đạt tới 264mg%) rất quan trọng. Kali là chất khoáng rất cần thiết cho tất cả tế bào, kích thích bắp thịt và não.
Chế độ điều trị ung thư đòi hỏi cung cấp tối đa Kali và giảm tuyệt đối muối (Na). Quả Lý đen, Lý chua đáp ứng tốt yêu cầu này vì hàm lượng Kali trong Lý đen, Lý đỏ rất cao còn Na lại rất thấp (chỉ có 2mg%).
Hàm lượng axit hữu cơ trong quả Lý đen, Lý chua cũng rất cao, đạt tới 2.820mg%. Chúng ngăn cản ngộ độc, làm tăng thêm dự trữ các chất kiềm và tạo ra sức mạnh và phòng chống nhiễm khuẩn.
Trong quả Lý đen có Tanin và chất mầu đen. Tanin và chất mầu là vị thuốc tốt chữa ỉa chảy. Lá Lý đen nhờ có dầu dễ bay hơi trong lá nên kích thích thận tách nước và các chất chuyển hoá.
Một số chỉ định
- Trị ỉa chảy: uống nhiều lần trong ngày, mỗi lần 1 cốc nước quả Lý đen (không đường) và coi như đây là thức ăn duy nhất. Còn có thể uống trong bữa ăn nếu chỉ mới có triệu chứng ỉa chảy.

- Phòng ngừa rét, chống cảm lạnh và thời kỳ đầu của cúm: khi bị sốt, uống nước quả Lý đen nóng; Nước quả Lý đen được dùng như loại đồ uống làm dịu mát.
- Làm chất bổ dưỡng: axit hữu cơ kích thích ăn uống nên trong thời kỳ dưỡng bệnh, hãy uống từ nửa đến 1 cốc nước quả Lý đen trước bữa ăn. Còn trong các bệnh chuyển hoá (gút, tê thấp, tiểu đường, béo phì), có thể uống nước quả Lý đen như thức uống trong bữa ăn.
- Bổ sung vitamin: dùng trong các chứng thiếu vitamin và bị bệnh pellagre.
- Chống tê thấp: Trong tất cả các chứng bệnh tê thấp và gút, uống nước sắc lá Lý đen 1,2 lần trong ngày và uống nước quả Lý nhiều lần trong ngày.
Nghiên cứu về cây Lý đen, các nhà khoa học Pháp cho rằng lá Lý đen có tác dụng đặc biệt đối với bệnh thấp khớp và đau khớp vì có nhiều chất flavonoit có tính chống viêm. Lá Lý đen còn có tác dụng lợi niệu và bài tiết chất thải của cơ thể nên nó được dùng để điều trị cơ bản bệnh gút.
Các nhà dược học Pháp đã sản xuất viên nhộng Lý đen. Bộ phận dùng là lá được sấy khô, nghiền trong môi trường lạnh, đóng thành viên nhộng, mỗi viên có 340 mg bột lá cây Lý đen và 1,5% chất flavonoit.
Liều dùng: Lần uống 1 viên nhộng vào các bữa ăn sáng, trưa và chiều. Nếu cần có thể tăng thêm 5 viên/ ngày.
(Theo Les guides pratigues de la vie. Des plantes pour votre santé. Schneider).

Trịnh Thường Mại (CTQ số 98)