Các bài thuốc này khá đơn giản và có hiệu quả cao. Người dùng tùy chứng bệnh của mình để chọn bài thích hợp.
1. Chữa di tinh, hoạt tinh, di niệu: bài Cố tinh hoàn, gồm Liên nhục 2kg, Liên tu 1kg, Hoài sơn 2kg, Sừng nai 1kg, Khiếm thực 0,5kg, Kim anh 0,5kg. Các vị tán thành bột, riêng Kim anh nấu cao, làm thành viên hoàn, ngày uống 10 - 20g.
2. Chữa tiêu chảy mãn tính: gồm Liên nhục 12g, Đảng sâm 12g, Hoàng liên 5g. Các vị sắc uống hoặc tán bột uống mỗi ngày 10g.
3. Chữa mất ngủ do tâm hỏa vượng: bài Táo nhân thang, gồm Táo nhân 10g, Viễn trí 10g, Liên tử 10g, Phục thần 10g, Phục linh 10g, Hoàng kỳ 10g, Đảng sâm 10g, Trần bì 5g, Cam thảo 4g. Tất cả sắc uống ngày 1 thang.
4. Chán ăn do suy nhược: Hạt sen 100g, bao tử heo một cái. Bao tử rửa sạch, thái lát, thêm nước vừa đủ, tiềm cách thủy với Hạt sen, dùng trong ngày.
5. Chữa sốt cao nôn ra máu, chảy máu cam: bài Tứ sinh thang, gồm Sinh địa tươi 24g, Trắc bá diệp tươi 12g, Lá sen tươi 12g, Ngải cứu tươi 8g. Các vị nấu lấy nước uống nhiều lần trong ngày.
6. Trị béo phì, hạ cholesterol máu cao: đây là công dụng mới được phát hiện của lá sen. Trên thị trường hiện có bán nhiều loại trà giảm béo có Lá sen, song có thể tự dùng bằng cách nấu Lá sen tươi uống thay nước hàng ngày, mỗi ngày 1 lá.
7. Chữa mất ngủ do tâm hỏa vượng (Táo nhân thang):
Táo nhân 10g, Viễn chí 10g, Liên tử 10g, Phục thần 10g, Phục linh 10g.
Hoàng kỳ 10g, Đảng sâm 10g, Trần bì 5g, Cam thảo 4g.
Sắc uống ngày một thang.
8. Trị chứng hồi hộp, mất ngủ, đau tim (canh Hạt sen, Tim heo):
- Thành phần: 60g Hạt sen, 1 cái Tim heo, 40g Phòng đảng sâm.
- Cách chế biến: thái mỏng tim heo. Hạt sen đem bóc bỏ vỏ ngoài và tim bên trong. Dùng rượu rửa sạch phòng đản sâm, rồi thái khúc. Cho tất cả vào nồi cùng với 6 chén nước, nấu với lửa lớn đến khi sôi, để sôi trong 10 phút, hạ lửa nhỏ, nấu tiếp 2 giờ nữa thì dùng được
9. Khó ngủ, hay hồi hộp, huyết áp cao: lấy từ 1,5 - 3g Tâm sen pha trà uống. Cách khác, lấy Lá sen, Hoa hòe mỗi vị 10g; Cúc hoa vàng 4g, sắc uống hoặc Lá sen loại bánh tẻ 30g rửa sạch, thái nhỏ, phơi khô, sắc hoặc hãm uống.
10. Tiêu chảy, kiết lỵ: Sen nguyên cọng chừng 60g, hai muỗng đường trắng. Cọng sen rửa sạch, sắc uống kèm với đường.
11. Chán ăn do suy nhược: Hạt sen 100g, bao tử heo một cái. Bao tử rửa sạch, thái lát, thêm nước vừa đủ, tiềm cách thủy với Hạt sen, dùng trong ngày.
12. Người nóng, nổi nhọt: Hoa sen tươi 50g hoặc 30g loại khô, đường phèn 20g đem sắc uống thay trà thường xuyên, hoặc dùng Hoa sen đã sắc đắp tại chỗ.
13. Tuổi già hay uể oải trong người: Củ sen tươi 100g nấu chín, mỗi ngày ăn vào buổi sáng và chiều.
14. Băng huyết, chảy máu cam, tiêu tiểu ra máu: Lá sen tươi 40g, Rau má 12g. Sao vàng, thái nhỏ hai vị này, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày. Cách khác, lấy 10 Ngó sen, giã nát lấy nước, thêm ít đường đỏ, đun lên uống ngày hai lần sáng và tối. Trường hợp xuất huyết đường tiêu hóa có thể lấy nước Ngó sen và nước ép Củ cải, mỗi thứ 20ml, trộn đều uống ngày hai lần, liên tục trong nhiều ngày.
15. Rôm sảy, ghẻ lở: Lá sen tươi băm nhỏ nấu với hạt Đậu xanh (để nguyên vỏ) làm canh ăn.
16. Máu hôi không ra hết sau khi sinh: Lá sen sao thơm 20 - 30g tán nhỏ, sắc với 200ml nước còn 50ml, uống làm một lần trong ngày.
BS. NGUYỄN KỲ XUÂN NHỊ
