Y học cổ truyền bàn đến viêm mũi dị ứng từ rất sớm trong phạm vi chứng “Tỵ cừu” với nguyên nhân chủ yếu là do phong tà gây nên trên cơ sở chính khí (sức đề kháng của cơ thể) suy nhược vì nhiều lý do khác nhau. Về mặt trị liệu, ngoài việc dùng thuốc thì các món ăn cũng hỗ trợ điều trị bệnh. Bài viết này xin được giới thiệu một 4 món ăn điển hình để bạn đọc tham khảo và vận dụng khi cần thiết.
Bài 1: chim bồ câu 1 con (khoảng 90g), Hoàng kỳ 60g, Tân di 9g, Bạch truật 9g, Đại táo 12g, Gừng tươi và gia vị vừa đủ. Chim bồ câu làm thịt, bỏ ruột, chặt miếng; tân di gói trong túi vải; đại táo bỏ hạt; các vị thuốc còn lại rửa sạch thái phiến. Tất cả cho vào nồi hầm kỹ chừng 60 phút, chế thêm gia vị, ăn nóng trong ngày. Công dụng: bổ khí ích biểu, làm thông thoáng lỗ mũi. Dùng cho người bị viêm mũi dị ứng có thể chất hư nhược, tắc mũi, hắt hơi, chảy nước mũi nhiều, tinh thần mỏi mệt, chán ăn, dễ đổ mồ hôi...
Bài 2: thịt bò 90g, Tỏi tươi 60g, rau thơm tươi 15g, gạo tẻ 60g, gia vị vừa đủ. Thịt bò rửa sạch thái miếng, Tỏi bóc vỏ đập giập, rau thơm thái nhỏ. Gạo tẻ vo sạch cho vào nồi ninh thành cháo, khi chín cho thịt bò và tỏi vào đun sôi một lát là được, bỏ rau thơm và chế đủ gia vị, ăn nóng trong ngày. Công dụng: khu phong trừ hàn, làm giảm xuất tiết và thông lỗ mũi. Dùng cho người bị viêm mũi dị ứng với triệu chứng như: chảy nước mũi trong, hắt hơi nhiều, ngạt mũi...
Bài 3: đầu cá 2 cái (chừng 150g), Tân di 12g, Tế tân 3g, Bạch chỉ 12g, Gừng tươi 15g. Đầu cá bỏ mang làm sạch, Tân di gói vào túi vải, Tế tân và bạch chỉ rửa sạch, gừng tươi thái chỉ. Tất cả cho vào nồi, đổ vừa nước, ninh kỹ trong 2 giờ rồi chế thêm gia vị, ăn đầu cá uống nước canh trong ngày. Công dụng: khứ phong tán hàn, làm thông mũi. Dùng cho những người bị viêm mũi dị ứng với triệu chứng như: đau đầu, đau cổ gáy, hắt hơi, sổ mũi và ngạt mũi nhiều...
Bài 4: Tây dương sâm 15g, ếch 2 con (chừng 150g), Bách bộ 30g, Ma hoàng 3g. Tây dương sâm thái phiến, ếch làm sạch bỏ nội tạng, Bách bộ và Ma hoàng rửa sạch. Tất cả cho vào nồi, đổ vừa nước, hầm kỹ chừng 2 giờ rồi cho thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: dưỡng phế âm, thông tỵ khiếu. Dùng cho người bị viêm mũi dị ứng biểu hiện bằng các triệu chứng như: mũi khô, ngạt mũi, hắt hơi và chảy nước mũi nhiều, miệng khô họng khát, người gầy, hay có cảm giác sốt nóng về chiều, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ...
ThS. Hoàng Khánh Toàn
