Chế biến Ô đầu, Phụ tử
Ô đầu là củ cái của cây Aconitum sinense ( thuốc độc bảng A ), Phụ tử là rễ củ con đã qua chế biến của cây Aconitum sinense ( thuốc độc bảng B ). Ở Trung Quốc, Ô đầu được khai thác từ nhiều cây ( Aconitum sp. ) và mang nhiều tên khác nhau: Xuyên ô ( mọc ở Tứ Xuyên ), Thảo ô ( mọc ở Giang Nam ). Tùy theo cách chế, Phụ tử có tên gọi khác nhau: Diêm phụ, Hắc phụ, Bạch phụ.
- Diêm phụ: Ngâm các củ con trong vại nước có Magie Clorua và muối ( 100kg Phụ tử, 40kg Magie Clorua, 30kg muối, 60 lít nước ). Ngâm 10 ngày, lấy ra phơi khô, sau đó lại ngâm tiếp, ngâm và phơi đến khi nào thấy muố thấm vào giữa củ, phía ngoài có muối kết tinh là được.
- Bạch phụ: Chọn những củ con, rửa sạch, ngâm ttrong vại với nước Magie Clorua trong vài ngày sau đó đun chín tới, lấy ra bóc vỏ đen, thái miếng mỏng 3mm, rửa sạch cho hết vị cay, hấp chín lại, đem phơi khô.
- Hắc phụ: Ngâm vài ngày trong nước Magie clorua ( 100kg Phụ tử, 40kg Magie Clorua, 20 lít nước ), lấy ra, đun sôi 2 – 3 phút, rửa sạch, thái miếng mỏng 2 – 5 mm, lại ngâm vào nước Magie Clorua; sau đó thêm đường đỏ và dầu hạt cải tẩm và sao đén khi có màu nước chè đặc, lấy ra, rửa đến khi hết vị cay tê. Đem ra phơi hay sấy khô.
Theo các văn bản trên, Y dược học cổ truyền dùng Phụ tử, loại thuốc độc bảng B và chế biến để giảm độc, tuy vậy, cần đặc biệt chú ý trong khi sử dụng.
Chú ý: Nếu bị ngộ độc thì giải độc Ô đầu và Phụ tử bằng nước sắc Cam thảo.
Số tay Chế biến Đông dược
