Xuyên sơn giáp
Bộ phận dùng làm thuốc:
Vẩy. Vẩy cứng rắn, bóng, hơi thành hình tam giác, chính giữa dày, xung quanh mỏng, màu nâu nhạt hoặc nâu đen. Theo kinh nghiệm vảy ở đuôi tốt và có tác dụng nhiều hơn, cho nên vảy ở dưới đuôi có nhiều giá trị.
Cách bào chế:
Theo Trung Y: Dùng Xuyên sơn giáp thì có thể nướng phồng, đốt cháy, tẩm mỡ, giấm, nước tiểu trẻ em hoặc dầu mè, rồi nướng hoặc sao với đất, với bột hến (cáp phấn) tuỳ từng trường hợp không bao giờ dùng sống (Bản Thảo Cương Mục).
Theo kinh nghiệm Việt Nam: Lấy nước vôi lỏng (độ 5 lít nước với 20g vôi tôi rồi) ngâm 1 ngày. Lấy ra xóc rửa cho kỹ nhiều lần. Để khô, lấy cát rang nóng cho vảy Tê tê vào, sao cho phồng lên và vàng đều, đựng kín. Khi dùng tẩm giấm hoặc nước tiểu trẻ em tuỳ theo đơn, giã dập dùng trong thuốc thang hoặc tán bột với các thuốc khác làm hoàn.
Tại Viện Đông y: rửa sạch, để khô, tẩm giấm, sao cho phồng và vàng đều (cách này thường dùng).
Bảo quản: tránh ẩm.
Tác dụng:
YHCT: xuyên sơn giáp có tác dụng hoạt huyết, thông kinh, trừ lạc
Kết quả nghiên cứu của dược học hiện đại: vẩy tê tê có tác dụng nâng cao bạch cầu
- Tính vị Vị mặn, tính hơi
- Quy kinh: Vào kinh can và vị
- Tác dụng:
+ Hoạt huyết thông kinh, chủ trị các chứng: kinh bế, trưng hà, phong thấp, tý thống.
+ Làm thông tia sữa, trị chứng không có sữa, ít sữa, sữa tắc.
+ Tiêu thũng bài nùng: trị chứng ung nhọt mới phát hoặc có mủ chưa vỡ, chứng loa lịch
- Chủ trị: Trị phong, tê cứng đau nhức, trị sốt rét do đờm tích, trẻ em kinh sợ, trị mụn nhọt, sữa không thông.
- Liều dùng: Ngày dùng 6 - 12g.
- Kiêng kỵ: Mụn nhọt đã phá miệng, người hư nhược không nên dùng.
( Thaythuoccuaban.com )
