Giảo cổ lam( tiếp theo )

6. Phân bón và kỹ thuật bón phân

Lượng phân bón

Đây là lượng phân bón cho 1 năm. Các năm sau, ở miền núi có thể duy trì cây gốc đã trồng vụ trước, tiếp tục bón lượng phân như trên.

Thời kỳ bón

• Bón lót toàn bộ lượng phân chuồng và phân lân
• Bón thúc: Dùng toàn bộ lượng phân đạm và Kali Clorua còn lại chia đều thành 6 lần bón (3 lần/ Lứa cắt).

7. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

Kỹ thuật trồng

Khi cây con đạt tiêu chuẩn, đánh trồng theo hốc, mỗi hốc 1 cây. Đặt cây sao cho rễ thẳng đứng, lấp đất và ấn chặt rễ. Trồng cây xong, tưới nước ngay. Nên trồng vào chiều mát, sau 5 – 7 ngày cây bắt đầu bén rễ hồi xanh.

Chăm sóc

Thường xuyên làm cỏ, kết hợp với bón thúc phân đạm và Kali giúp cây sinh trưởng tốt, định kỳ mỗi tháng 1 lần.

Tưới tiêu

Giảo cổ lam là cây ưa ẩm, nhưng không chịu được úng, vì vậy phải thường xuyên theo dõi độ ẩm trên đồng ruộng để có thể cung cấp nước giữ ẩm thường xuyên cho cây. Nguồn nước tưới không bị ô nhiễm. Nếu mưa to, phải nhanh chóng thoát nước cho cây, tránh ngập úng.

8. Phòng trừ sâu bệnh

Trên Gảo cổ lam chủ yếu xuất hiện sâu ban miêu thân đen, đầu đỏ gây hại trong thời tiết nắng nóng, từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 7 hàng năm. Sâu ăn lá và phá hoại rất nhanh. Cần tiến hành điều tra định kỳ, dùng tay bắt sâu khi mật độ phá hoại đnag còn thấp. Có thể sử dụng một số laoij thuốc trừ sâu từ cá nhóm hoạt chất mới ít độc hại với người và môi trường như: Dịch chiết từ lá khổ sâm matrine…Lưu ý phun trừ kịp thời khi sâu non mới nở, còn nhỏ tuổi 1 – 2. Thời điểm sâu ban miêu gây hại nặng cũng là lúc có thể thu hoạch Giảo cổ lam. Vì vậy, nếu thấy mật độ sâu tăng nhanh thì tốt nhất là nên tiến hành thu hoạch dược liệu.

Cây ít bị bệnh phá hại, chưa phát hiện bệnh nào gây hại đáng kể.

9. Thu hoạch, chế biến và bảo quản

Thu hoạch

Bốn tháng đến sáu tháng sau khi trồng ( tùy theo độ sinh trưởng và phát triển của cây ) có thể tiến hành thu Dược liệu. Để đạt được năng suất và chất lượng tốt cần phải chú ý những yếu tố sau:

• Tránh thu cây sau những đợt mưa dài, lúc đó hàm lượng hoạt chất thấp và tỷ lệ nước trong Dược liệu cao.
• Nên thu Dược liệu vào những ngày nắng to, có điều kiện phơi sấy đảm bảo chất lượng Dược liệu tốt, có màu xanh tự nhiên và mùi thơm đặc trưng của Dược liệu Giảo cổ lam.
• Không được thu Dược liệu sau khi bón phân hoặc phun thuốc. Phải cách ly ít nhất 5 tuần trước khi thu hoạch.
• Thu hoạch cấy chỉ để lại phần gốc cách mặt đất khoảng 20 – 30 cm để cây có điều kiện tiếp tục tái sinh sau khi châm bón.
• Ở miền núi: năng suất trung bình đạt 80 – 90kg/sào Bắc Bộ/ lần thu. Ở đồng bằng năng suất đạt 40 – 50 kg/sào Bắc Bộ/ lần thu.

Sơ chế

Cây thu hoạch về, rửa nhanh bằng nước sạch, loại bỏ đất cát, tạp chất, để ráo nước, cát đoạn nhỏ độ dài từ 2 – 3 cm, rải đều trên bạt, phơi nắng và thường xuyên đảo đều đến khi khô, độ ẩm <12 % là được. Nếu thu Dược liệu vào mùa mưa cần có lồ sấy, để ẩm lâu ngày Dược liệu chuyển màu đen, mùi nồng khó chịu, ảnh hưởng tới chất lượng Dược liệu.

Dược liệu Giảo cổ lam đã sơ chế sau thu hoạch, khô ẩm đạt <12 %.

Bảo quản

Có thể bảo quản kín trong các bao nilon, đựng ngoài bao tải để tránh rách nát, trách Dược liệu bị hút ẩm trong quá trình bảo quản và vận chuyển đến nơi sử dụng. Bảo quản trong kho thoáng mát, sạch sẽ, khô ráo. Nếu có kho lạnh để bảo quản Dược liệu càng tốt. Thường xuyên kiểm tra định kỳ, phát hiện các bao rách, ẩm, mốc, mối mọt.. để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh Dược liệu bị hư hỏng.

10. Tiêu chuẩn Dược liệu

Mô tả : Dược liệu có màu xanh, mùi thơm được cắt thành từng đoạn dài 2 – 3 cm.

Dược liệu có độ ẩm không quá 12,0 %; tạp chất không quá 5,0%; Hàm lượng saponin toàn phần trong Dược liệu không ít hơn 4,5% tính theo Dược liệu khô kiệt.

Sách Kỹ thuật trồng cây thuốc