* Hải Thượng Lãn Ông tên húy là Lê Hữu Trác tên thường là Lê Hữu Chẩn, là một đại y tôn của nước ta. Ông sinh ngày 12 tháng 11 năm Giáp Thìn về cuối đời Hậu Lê (1720), ở thôn Văn Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, tỉnh Hải Dương, (nay là xã Lưu Xá, huyện Yên Mỹ, Hải Hưng). Ông mất ngày rằm tháng Giêng năm Tân Hợi, niên hiệu Quang Trung thứ 4 (1791), tại xã Tình Diễm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh.
** Trong lịch sử y học cổ truyền của nước Việt Nam, Hải Thượng Lãn Ông là một danh y của đất nước. Ông biết thừa kế những thuật học của danh y đời trước đồng thời nêu cao tinh thần độc lập, sáng tạo, có phê phán và phát triển… Qua 30 năm, ông tổng kết kinh nghiệm của Trung y và y học dân tộc biên soạn bộ Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh gồm 28 tập, 66 quyển bao gồm lý, pháp, phương, dược và biện chứng luận trị về nội khoa và ngoại khoa, sản phụ khoa, khoa nhi, cấp cứu… đạo đức y học, vệ sinh phòng bệnh.
*** Hải Thượng y tông tâm lĩnh do danh y Hải Thượng Lãn Ông viết sau thời gian ông đúc kết từ kinh nghiệm lâm sàng cũng như lý luận mà ông đã tìm tòi. Trước đây Lãn Ông muốn: “thâu tóm hàng trăm cuốn sách, đúc thành một pho để tiện xem, tiện đọc…” Sách thuốc như rừng, lời bàn lắm ngả, yêu cầu có một bộ sách tóm gọn là một yêu cầu về học thuật của thời đại. Còn như việc viết sách cho hàng ngàn, hàng vạn…người học thì tai hại sẽ vô cùng, điều tai hại ấy cũng dây dưa từ đời này qua đời khác. Viết sách quan hệ như vậy, không thận trọng sao được. Nội dung tập sách bao gồm y lý, chẩn trị, phương dược, trình bày có hệ thống, kết hợp lý luận với thực tiễn, phân tích chứng minh rõ ràng, như bàn về Thủy Hỏa thì có cuốn Huyền Tẩn Phát Vi, bàn về khí huyết có cuốn Khôn Hóa Thái Chân, trị các bệnh ngoại cảm thì có Ngoại Cảm Thông Trị, biện biệt tạp chứng thì có Bách Bệnh Cơ Yếu, chẩn đoán thì có Y Gia Quan Miện, biện luận thì có Đạo Lưu Dư Vận, vận khí có Vận Khí Bí Điển ... cho đến các loại phụ khoa (Phụ Đạo Xán Nhiên), nhi khoa (Ấu Ấu Tu Tri) đều viết một cách tinh thông, giàu kinh nghiệm. Tuy chịu ảnh hưởng của y học Trung Hoa nhất là Phùng Thị nhưng Lãn Ông đã có óc sáng tạo vận dụng y lí hợp với hoàn cảnh khí hậu và thể chất của người Việt Nam và đã sử dụng thuốc Nam để chữa bệnh, như ở các cuốn Lĩnh Nam Bản Thảo, Bách Gia Trân Tàng và Hành Giản Trân Nhu. Nhận định về Lĩnh Nam không có thương hàn, Lãn Ông đã lập ra nhiều phương thang mới ghi ở cuốn Ngoại Cảm Thông Trị. Đặc biệt trong 2 cuốn Dương Án và Âm Án, ghi lại những y án và phân tích về những bệnh đã chữa khỏi hoặc không chữa được. Cuốn Châu Ngọc Cách Ngôn để lại cho chúng ta những điều căn dặn rất bổ ích về chẩn đoán trị liệu và những sai lầm tai hại cần tránh.
**** Toàn bộ hoàn thành năm Hải Thượng 70 tuổi (1790), sau 20 năm biên soạn. Buổi đầu sách mang tên “Lãn Ông tâm lĩnh”, về sau đổi là “Hải Thượng y tông tâm lĩnh”. Bộ sách gồm 28 tập, chia làm 66 quyển, là một trước tác lớn về y học chưa từng có trước và sau thời Lãn Ông. Bộ sách có tính “toàn thư” cống hiến xứng đáng vào sự nghiệp Y học Cổ truyền: trong đó phần nào đóng góp cho nền y học nước nhà.
***** Thân thế và sự nghiệp của Lãn Ông đã có một ảnh hưởng rất lớn đối với giới Đông y Việt Nam cả về mặt đạo đức và chuyên môn. Hải Thượng Lãn Ông là y gia duy nhất nói về y đức một cách đầy đủ, hệ thống và sâu sắc.
****** Trong trước tác của ông, cuốn “Y âm án” là một đặc trưng khác biệt với các tác giả từ xưa tới nay. Ông không ngần ngại khi nêu lên cả những điều mà mình chưa biết tới, chưa làm được để người đương thời và người đời sau cùng suy nghĩ, nghiên cứu. ******** Nếu Tuệ Tĩnh Toàn Tập trình bày các phương thuốc thực dụng gần ngay bên người Việt, thể hiện quan điểm y học độc lập, tự chủ, sát với thực tế Việt Nam. Bộ Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh lại truyền tải một y triết cao thâm ngay người Trung Hoa cũng phải khâm phục và học hỏi. Cả hai tác phẩm đều là những di sản quý báu của dân tộc nói chung và của ngành y học nước nhà nói riêng.
*********** Tinh Hoa Xanh rất vinh dự được là một trong những đơn vị phân phối tác phẩm quý này. Bạn đọc quan tâm và có nhu cầu đặt mua sách, xin mời liên hệ Tinh Hoa Xanh theo số điện thoại 024 6686 0489 hoặc 0943 394 756.
** Hoặc quý vị có thể tìm kiếm thông tin và đặt mua các sản phẩm tại một trong các địa chỉ: - Website: www.tinhhoaxanh.vn - Fanpage: www.facebook.com/tinhhoa.xanh và www.facebook.com/sachyhctvdl
** Tinh Hoa Xanh hiện có hơn 1000 đầu sách hay về Y học Cổ truyền và Dược liệu đang chờ các bạn khám phá.
